میراث آریا: داراب، یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی استان فارس است که در گذشته‌های دور به نام‌های دیگری همچون دارابگرد و دارابجرد نیز شهرت داشته است.

 

 در مورد پسوند گرد مورخین و صاحب‌نظران عقاید متفاوتی ابراز کرده‌اند. گروهی معتقدند که لفظ جرد یا گرد به معنای شهر و دارابگرد به معنای شهر داراب است.

عده‌ای نیز اعتقاد دارند که چون «داراب شاه» این شهر را به‌ صورت مدور ساخت، آن را دارابگرد نامیده‌اند.

 برخی نیز بر آن باورند که گرد تصحیف «کرد» به معنای ساخته است. یعنی ساخته‌ی داراب (شهری که داراب آن را ساخته است) و البته به نظر می‌رسد که این روایت از دیگر روایات، صحیح‌تر است.دراین منطقه آثار هزاره پنجم قبل از میلاد(عصرسفال نخودی و مقارن با تمدن سیلک ۲ کاشان) توسط باستان شناسان شناسایی شده این منطقه از کشور، علاوه بر جاذبه‌های تاریخی ارزشمند، دارای مناطق زیبای گردشگری طبیعی متعددی است که سالانه حضور جمع زیادی از گردشگران و توریست‌ها را در خاک این شهر، شاهد هستیم. اقلیم گرم این منطقه از ایران، آن را به یکی از بهترین مناطق توریستی در فصل بهار و ایام باطراوت نوروز تبدیل کرده است.

این شهر سرشار از جاذبه های اسرارآمیز است که برخی از آنها را در این نوشتار مرور می‌کنیم.

شهر باستانی دارابگرد

«دارابگرد»، نام یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران باستان است که در فاصله‌ی ۶ کیلومتری از شهرستان داراب قرار گرفته است. این شهرستان که در گذشته به نام‌های دیگری همچون داراگرد شهرت داشته است، به نظر می‌رسد که اولین پایتخت حکومت ساسانیان بوده است و باستان‌شناسان قدمتی برابر با حکومت هخامنشیان را بر این شهر تخمین زده‌اند.

جالب است بدانید که دیوار مخروطی شکل بزرگی به ارتفاع بالغ بر ۱۰ متر که با مصالحی همچون رس، سنگ و ملاط آهک ساخته شده است، در اطراف این شهر تاریخی قرار دارد که پیشینه‌ی آن نزدیک به ۲۶۰۰ سال است. البته ارتفاع امروزی این دیوار باستانی به دلیل گذشت زمان به ۷ متر کاهش یافته است. از دیگر نکات مهم در مورد این شهر باستانی، واگذاری این شهر به امام حسن مجتبی (ع) است که در عهدنامه‌ی صلح بین ایشان و معاویه به آن اشاره شده است که نشات گرفته از اهمیت آن در طول تاریخ است.

مسجد جامع داراب

از دیگر بناهای تاریخی در شهرستان داراب، مسجد جامع این شهر است که یکی از شاهکارهای معماری در نوع ساخت محسوب می‌شود. این اثر تاریخی متعلق به قرن ۱۰ هجری قمری و در زمان سلطنت شاه طهماسب اول است.

معماری انجام شده در مسجد جامع داراب به سبک معماری ساختمان‌های دوران حکومت سلجوقیان است که دارای ۴ مناره‌ی کوتاه به شکل ۱۱ ضلعی است که در چهار گوشه‌ی مسجد قرار دارد. تفاوت تزئینات انجام شده در این مناره‌ها از نکات جالب در مورد این اثر تاریخی است که در نوع خود منحصر‌به‌فرد است.

 نقش شاپور داراب

در دامنه‌ کوه «پهنا» در چهارکیلومتری شهرستان داراب، یکی دیگر از آثار تاریخی ارزشمند ایران کهن وجود دارد که به «نقش شاپور» نام گرفته است.

 این نقش‌برجسته متعلق به دوران حکومت ساسانیان است که پیروزی شاپور اول بر امپراطوران روم را به تصویر کشیده است. ابعاد این میراث ایران کهن به صورت مستطیلی به طول تقریبی ۹ متر و عرض ۵ متر است که تصویر شاپور را به صورت سوار بر اسب، تمام رخ و در مرکز نقش‌برجسته کنده‌کاری کرده و در مقابل آن سه تن از امپراطوران روم مشاهده می‌شوند.

مجموعه تاریخی نارنجستان داراب

مجوعه‌ای تاریخی در دهستان «فورگ» از توابع شهرستان داراب وجود دارد که به «قلعه‌ی نارنجستان» یا «نارنج قلعه» شهرت یافته است. اثری که متشکل از بقایای یک قلعه‌ی تاریخی، تپه‌ای باستانی متعلق به حکومت ساسانیان و آثاری باقیمانده از ساختمان مسجدی کهن و شبستان‌دار است. امروزه تنها بخشی از ساختمان قلعه و دروازه‌ی ورودی آن برجای مانده است.

روستای گردشگری لایزنگان داراب

«لایزنگان» نام یکی از روستاهای زیبای «استان فارس» است که می‌توان آن را سرزمین گل‌های محمدی نامید.

 این روستای سردسیر کوهستانی که به «ماسوله‌ فارس شهرت» دارد، امروزه به یکی از مناطق گردشگری و توریستی استان فارس تبدیل شده که مردم آن به مهمان‌نوازی شهره هستند. باغ‌های زیبا با درختان سر به فلک کشیده‌ این شهرستان، زیبایی خیره‌‌کننده‌ای را به طبیعت بکر و ناب این منطقه از کشور بخشیده است که تماشای آن‌، لذتی شگرف را به گردشگران و مسافران خواهد بخشید.

آتشکده‌ آذرخش (مسجد سنگی داراب)

از دیگر آتشکده‌های خاموش در ایران، آتشکده‌ای است در ۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان داراب و در دامنه‌ی کوه که به صورت صلیب و به مساحت ۴۲۰ متر مربع ساخته شده است. بنایی که به صورت یکپارچه و تماما از کوه تراشیده شده و اثری شگفت‌انگیز از هنر دست انسان‌ را به‌وجود آورده است. «مسجد سنگ» یا «مسجد سنگی» از دیگر نام‌های شناخته شده‌ این اثر کهن است که به نظر می‌رسد که به عنوان نیایشگاه مهرپرستان آریایی احداث، پس از گذشت زمان در دوران حکومت ساسانیان به آتشکده تبدیل و در اواخر قرن ۷ هجری قمری به مسجد تغییر کاربری داده است.

آبشار فدامی داراب

یکی از جاذبه‌های گردشگری در شهرستان داراب، پدیده‌ای طبیعی به نام «آبشار فدامی» است که در شهر «فدامی»، در منطقه‌ «فورک» یا «فرگ» قرار گرفته است.

از نکات جالب و منحصربه‌فرد این آبشار زیبا، حضور چهار نوع آب گرم، سرد، شیرین و شور است که در فاصله‌ی ۲۰ متری از آن، پس از ترکیب با یکدیگر، استخری طبیعی با منظره‌ای چشم‌نواز و زیبا را به‌وجود می‌آورد. تفرجگاهی دوست‌داشتنی که به یکی از تفریحگاه‌های شهرستان داراب تبدیل شده و دارای ارتفاعی بالغ بر ۱۵ متر است.

 آسیاب سنگی داراب

آسیاب سنگی داراب، یکی دیگر از آثار تاریخی شهرستان داراب است که در بخش شمالی آتشکده‌ آذرخش این شهرستان (مسجد سنگی) قرار دارد. این آسیاب سنگی متشکل از دو استوانه‌ی سنگی بزرگ است که در بالای کوه قرار گرفته و آب مورد نیاز آسیاب را تامین می‌کند. معماری این سازه‌ی سنگی متعلق به دوران حکومت ساسانیان است و می‌توان آن را یکی از کم‌نظیرترین انواع آسیاب در تاریخ ایران معرفی کرد. طبق کتیبه‌ای که در بخش غربی ورودی آسیاب وجود دارد به خط کوفی که متعلق به اتابکان است، از تعمیر و بازسازی آن در دوران اتابکان و قاجاریه و نیز استفاده‌ی مجدد آن در دوران ناصرالدین شاه حکایت می‌کند.

منطقه شکار ممنوع چاه نفت داراب

منطقه‌ای زیبا، سرسبز، برخوردار از طبیعتی بکر و ناب در ۱۳۵ کیلومتری شهرستان داراب قرار دارد که به «منطقه‌ شکار ممنوع چاه نفت داراب» شناخته می‌شود.

 این منطقه‌ طبیعی پوشیده از تنوع جالبی از گیاهان بنه، بادام وحشی، درمنه، شقایق وحسی، ارس، قیچ، تنگرس و نیز محل زندگی حیواناتی همچون بز، قوچ، میش، پلنگ، گرگ، روباه معمولی، خرگوش، کبک، تیهو، دراج و ... است.

علاوه بر این موارد آثار تاریخی و طبیعی بی‌شماری در شهرستان تاریخی داراب وجود دارد که می‌توان از چشمه‌ گلابی، تنگه‌ی رغز داراب، تپه‌های باستانی مادوان و خسویه، قصر بهرام، قصر آیینه، برج شاه‌نشین، روستای نوایگان، سد رودبال داراب، آبشار کاسه‌رود، باغ جنت‌شهر، باغ فسارود، دحیه انصاری و آرامگاه سید علاالدین حسین پیرمراد نام برد.

نماینده داراب و زرین‌دشت در مجلس شورای اسلامی ثبت این روز را یک نقطه عطف در تاریخ شهرستان داراب دانست.

عسکری گفت: با ثبت این روز در تقویم ملی فرصت بی‌نظیری در تمامی حوزه‌ها به ویژه در راستای توسعه فرهنگی و ارتقای صنعت گردشگری بومی شهرستان داراب ایجاد خواهد شد.

وی با تاکید بر اهمیت حمایت از هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی در رابطه با ارتقاء جایگاه این قشر از جامعه، مطرح کرد: لازم است در ابعاد حقوقی و اجتماعی و همچنین نسبت به ایجاد شرایط لازم در زمینه بازارسازی و بازاریابی عرضه محصولات صنایع‌دستی و هنرهای سنتی اقدامات ویژه‌ای در داخل کشور و در سطح بین‌الملل برنامه‌ریزی و اجرایی شود.

نماینده داراب و زرین دشت در مجلس با اشاره به ضرورت بهره‌برداری از میراث‌فرهنگی با بکارگیری راهکارهای خلاقانه و تمرکز بر ابتکار عمل مدیران، ادامه داد: ارتقای فرهنگ گردشگری و توسعه هدفمند این صنعت با ارائه طرح و برنامه مرتبط با بهره‌برداری از ظرفیت‌ها موجود و خلق مزیت‌های نسبی در مناطق مختلف کشور و استان فارس به عنوان محور توسعه جنوب ایران نیز می‌تواند این مرز و بوم را در مسیر پیشرفت قرار دهد.

وی، تسهیل فرآیند جذب سرمایه در بعد داخلی و بین‌المللی را خواستار شد و گفت: به منظور ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها و افزایش حجم کمی و ارتقاء شاخص‌های کیفی صنعت گردشگری نیازمند ایجاد سازوکارهای لازم بر مبنای قانون و با تکیه بر ظرفیت‌ها و مزیت‌های نسبی هستیم.

عسکری قابلیت‌های استان فارس را در صنعت گردشگری کم‌نظیر دانست و گفت: فارس با دارا بودن تعداد قابل توجهی از آثار ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو و ملی و با تنوع میراث‌فرهنگی و زیرساخت‌ها و امکانات گردشگری که در نقاط مختلف استان پهناور دارد این امکان را دارد تا در صنعت گردشگری داخلی کشور و جذب انواع گردشگران خارجی به ویژه سلامت، تاریخی‌فرهنگی، مذهبی‌زیارتی و همچنین ادبی در جنوب کشور و منطقه کشورهای عربی و جهان نیز نقش‌آفرینی داشته باشد.

ابن نماینده مجلس اضافه کرد: در این راستا بر توسعه هدفمند صنعت گردشگری مبتنی بر تعریف روز جهانی و لحاظ نمودن مفاد قانون اساسی تاکید و نگاه جدی داریم تا امکان درآمدزایی فرهنگی و اقتصادی ما از این صنعت نیز فراهم شود.

وی همچنین تعمیم حفاظت فرهنگ‌مبنا و حفاظت الکترونیکی در راستای حفظ و صیانت از آثار فرهنگی را یک راهکار کاربردی ارزیابی کرد و در این باره گفت: با توجه به تعدد آثار ثبت شده فرهنگی و طبیعی و محدودیت‌هایی که در زمینه تامین منابع انسانی و حتی تجهیزاتی وجود دارد بهترین راهکار حفاظت فرهنگ‌مبنا با اجرای برنامه‌های مرتبط با آموزش همگانی و جذب مشارکت‌های مردمی و همچنین بکارگیری ابزارهای مختلف تکنولوژی در زمینه حفاظت بهتر از میراث‌فرهنگی هستیم.

رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست در مجلس شورای اسلامی در رابطه اهمیت استفاده از ظرفیت‌های دیگر دستگاه‌ها، گفت: بکارگیری ظرفیت‌های برون‌دستگاهی نظیر شهرداری‌ها و دستگاه‌های دولتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و سایر تشکیلات غیردولتی عمومی در راستای پیشبرد اهداف توسعه‌ای وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی یکی از راهبردهای توسعه‌گرایانه محسوب می‌شود که نیازمند تعریف مشخص و نقشه راه به منظور دستیابی به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت این حوزه است.

داراب در ۲۵۴ کیلومتری جنوب شرق شیراز قرار دارد.

انتهای پیام/

انتهای پیام/